De Romeinse en Griekse mythologie zijn velen van jullie waarschijnlijk wel bekend. Maar hoe zit het met de Noorse mythologie? Daar gaat het artikel van vandaag – tevens mijn laatste artikel als NT'er – over. Veel leesplezier!
| WAT IS DE NOORSE MYTHOLOGIE? | De Noorse mythologie – ook wel Noordse mythologie genoemd – was oorspronkelijk de mythologie van de Noormannen (Vikingen) uit Scandinavië. Noorse goden zijn echter aanbeden door voorouders van het Noorse, Nederlandse, Duitse en Engelse volk in heel Noord- en West-Europa.
De Noorse mythologie werd van oudsher vooral mondeling doorgegeven. Gelukkig is er op een gegeven moment ook wat vastgelegd. De IJslandse geleerde Snorri Sturluson heeft in 1220 de Noorse mythologie vastgelegd in de zogeheten Edda's. Hierdoor weten we in elk geval in grote lijnen hoe de mythologie eruitzag.
Zoals bijna elke religie, heeft ook de Noorse mythologie een scheppingsverhaal. Dit is een vrij uitgebreid verhaal, maar mocht je er meer over willen lezen, dan kun je
hier kijken. | WERELDBEELD |Aanhangers van de Noorse mythologie geloven dat het universum bestaat uit negen werelden die samen Yggdrasil (de levensboom) vormen. De negen werelden zijn:
- Asgard – het domein van de hoge goden (de Aesir)
- Alfheim – het huis van de elven
- Vanaheim - het huis van de goden van vrede en overvloed (de Vanir)
- Midgard – de woonplaats van de mensen
- Muspelheim – vuurhuis, de wereld van scheppend en vernietigend vuur
- Niflheim – wolkenhuis, de wereld van scheppend en vernietigend ijs
- Jotunheim – het domein van (vijandige) reuzen
- Helheim - het dodenrijk
- Swartalfheim – het huis van zwarte elven en dwergen
Yggdrasil heeft drie wortels, die uitkomen in Asgard, Jotunheim en Niflheim. Tussen Midgard en Asgard bevindt zich een regenboogbrug: Bifrost. Deze brug wordt bewaakt door de god Heimdall.
Op de afbeelding hieronder kun je dit alles zien (klik voor een grotere versie).
| BEKENDSTE GODEN |
Odin is de oppergod van de Noorse mythologie. Hij is de vader van Thor en de god van de oorlog, dichtkunst, wijsheid en kennis. Hij woont in zijn paleis Walhalla in Asgard. De dag woensdag is naam hem vernoemd (Odin is Wodan in de Germaanse mythologie, vandaar).
Frigga is de vrouw van Odin. Ze is de moeder van de goden en kan de toekomst zien. Daarnaast is ze de godin van het huwelijk, de moederschap, de liefde en de vruchtbaarheid.
Thor is de zoon van Odin en de vernietiger van het kwaad. Zijn belangrijkste wapen is de hamer Mjölnir. De donderdag is naar hem vernoemd (zijn Germaanse naam is Donar).
Freya is de godin van de liefde, vruchtbaarheid en schoonheid. Ze heeft een vurig karakter. Er bestaat nogal wat discussie over het idee of Frigga en Freya niet één en dezelfde godin zouden zijn… De vrijdag is naar haar vernoemd.
Freyr is de broer van Freya en de god van de vruchtbaarheid en de lente.
Njord is de vader van Freya en Freyr. Daarnaast is hij de god van de zee.
Týr is de god van de oorlog en het recht. De dinsdag is naar hem vernoemd.
Loki is eigenlijk een zoon van de reuzen (uit Jotunheim dus), maar koos ervoor om in Asgard te gaan wonen. Hij is een chaotische grappenmaker, maar heeft nogal wat aanvaringen met de goden gehad.
Baldr is de god van de schoonheid en de zoon van Odin en Frigga. Hij was een brenger van goedheid en vrede. Echter is hij gedood door Loki.
| DE NOORSE MYTHOLOGIE IN ONZE TIJD |
De Noorse mythologie is de laatste jaren weer in trek (zij het in een iets andere vorm): moderne vormen van deze religie zijn asatru en Odinisme, welke beoefend worden in Noord-Europa en Noord-Amerika. Daarnaast blijven elementen ervan terugkeren in boeken, films en games. Zo is Midgard equivalent aan Middenaarde (Middle-earth) uit The Lord of the Rings en The Hobbit van J.R.R. Tolkien. Bovendien komen vele goden en werelden terug in een aantal MARVEL-films. De Noorse mythologie is dus nog niet verdwenen…