Het Mayavolk en de Maya cultuur
Maya is een benaming voor een volk dat vooral leeft in het zuiden van Mexico en het noorden van Centraal-Amerika. Binnen de Maya's zijn momenteel nog 29 verschillende stammen. De Maya's van nu zijn echter heel anders dan de Maya's van eeuwen geleden. Dit artikel is vooral op de Maya's van vroeger gericht.
De Maya's bestaan sinds 2000 voor Christus, waarbij zijn hun hoogtepunt kenden tussen 250 tot 900 na Christus. De Maya's vallen op omdat zij als eersten van hun tijd, een volledig ontwikkeld schrift hadden. Verder is bekend dat de Maya's indrukwekkende ideeën hadden met betrekking tot kunst, architectuur, wiskunde, recycling en astronomie.
Veel bouwwerken van de Maya's zijn nog steeds (gedeeltelijk) intact, waarvan de oudste dateren uit de derde eeuw voor Christus.
Het schrift van de Maya's is de eerste van zijn tijd waarbij gesproken taal in beelden kon omgezet worden, een hiërogliefenschrift. Er is hierbij geen verwantschap aan het welbekende Egyptische hiërogliefenschrift. Sinds de 19e eeuw is de mens al bezig met het ontcijferen van het schrift. Inmiddels is deze zo goed als ontcijferd, alhoewel we dat nooit met 100% zekerheid kunnen zeggen, aangezien veel bouwwerken en andere plaatsen waar het schrift gebruikt is, zijn vernietigd door de jaren heen.
Einde van de wereld
21 december 2012 - een datum die voor iedereen hier niet onbekend zal zijn. Het zou het einde van de wereld moeten zijn geweest. Echter leven wij nog steeds, dus wat is hier gebeurd? En waarom werd gedacht dat de wereld zou vergaan op 21-12-2012? Dit heeft te maken met -jawel- de Maya's.
De reden dat men dacht dat de wereld zou vergaan op 21 december 2012 is berust op de Maya kalender. Het is vrij lastig om uit te leggen hoe de kalender werkt, op een makkelijkere manier dan hieronder, kan ik het niet beschrijven. Als het je niet snapt, is het ook helemaal niet erg. Dan sla je de volgende alinea maar over en begin je aan de alinea daarna.
De tijdseenheden die van belang zijn bij het 'vergaan van de wereld' is een dag, een winal, een tun, een k'atun en een bk'atun. Een winal is gelijk aan 20 dagen, een tun is 18 winals dus 360 dagen, een k'atun zijn 20 tuns wat gelijkstaat aan 7200 dagen en een bk'atun is 20 k'atun en dus 394 jaar. De telling van bk'atun gaat tot 13, dus bij 13 keer 394 jaar, stopte de kalender. Volgens de Maya's is de wereld geschapen op, volgens onze kalender, 11 augustus 3114. De Maya telling zou toen 13.0.0.0.0 hebben aangegeven (13 bk'atun, 0 k'atuns, 0 tuns, 0 winals en 0 dagen). Hierna zou alles weer vanaf 0 gaan tellen, maar op 20 december 2012 stond de kalender op 12.19.19.17.19. Op 21 december 2012 stond de kalender -alweer- op 13.0.0.0.0, waarbij men dacht dat er iets belangrijks zou gaan gebeuren met de wereld.
Nergens is gesproken over het vergaan van de wereld. Er is blindelings vanuit gegaan "Oh, de kalender stopt dus de wereld vergaat!!!111!!". De theorie over het vergaan van de wereld, ging wel de media rond waardoor mensen daadwerkelijk bang waren voor het vergaan van de wereld. Nergens werd de datum 21 december 2012 besproken door de Maya's, behalve op een geschrift in Mexico waar staat dat de god Bolon Yokte' K'uh zou neerdalen op onze wereld. Hier werd verder niet besproken wat er dan verder zou gaan gebeuren.
Bouwwerken van de Maya's
De Maya's zijn voornamelijk bekend bij ons door hun bouwwerken. Op deze bouwwerken is onder andere het schrift te vinden, maar de architectuur is ook opvallend. In veel bouwwerken komt astrologie terug, zoals bijvoorbeeld de El Castillo tempel gelegen in Maya stad Chichén Itzá. Elke zijde van de welbekende tempel (wellicht het beroemdste Maya bouwwerk) bevat 91 treden, waarbij het totaal van de vier zijden plus het platform bovenop gelijk is aan het aantal dagen van een jaar, 365. Verder is het zo dat twee keer per jaar (tijdens het lentepunt en het herfstpunt) de schaduwen zo over de trappen heen gaan, dat het lijkt alsof er slangen langs de trappen naar beneden kruipen. De naam van de god waarvoor de tempel bestemd is, is Kukulcan, vertaald naar het Nederlands betekent dit gevederde slang.
Verder is er nabij Mérida, Mexico, een plaats genaamd Dzibilchaltún waar een tempel staat waarbij tijdens het lentepunt de zon vanuit het ene raam door het andere raam schijnt.
Verder vind je in een aantal Maya steden cenotes waar vele voorwerpen in liggen. Een cenote is geen menselijk bouwwerk, maar een ondergrondse grot waar water in is gekomen. Deze cenotes waren voor de Maya's een belangrijke plek aangezien het de doorgang naar de onderwereld zou zijn. Er werden vele offers gedaan, vandaar de voorwerpen die in cenotes gevonden zijn. De Heilige Cenote in Chichén Itzá bevatte veruit de meeste offers, dat aan de bovenkant van de cenote een vijf meter dikke Maya-blauwe laag is ontstaan. Maya-blauw is een kleur die door de Maya's veel gebruikt werd op offers en houten voorwerpen.
Momenteel zijn er nog zo'n negen miljoen Maya's over.