Hallo allemaal!

Als iemand gevallen is in het openbaar of iemand duidelijk hulp nodig heeft in het bijzijn van anderen, komen er vaak weinig mensen helpen. Maar hoe komt dit?

Onderzoekers Darley en Latané hebben een stappenmodel gemaakt en het schijnt dat op heel veel verschillende vlakken mensen afhaken om te gaan helpen bij die ene persoon die het nodig heeft. Allereerst moet een omstander de situatie hebben opgemerkt. Klinkt heel simpel, maar met alle telefoons van tegenwoordig is dat niet eens zo vanzelfsprekend.
Mochten mensen de situatie dan heben opgemerkt, is nog de vraag of ze het wel zien als een noodsituatie. Mensen kunnen denken dat iets gewoon een prank was, of dat de persoon die gevallen is dronken was en zichzelf wel kan helpen.

Die eerste twee stappen gaan echter vaak wel goed, maar nu gaat het bystander effect een rol spelen. Voelt iemand zich verantwoordelijk? Dat is puur waar het bystander effect over gaat: hoe meer omstanders er zijn bij zo'n situatie, hoe minder snel, of gewoon hoe minder, mensen gaan helpen.
Er is een onderzoek gedaan in een lab waarbij studenten verteld werd om te luisteren naar een aantal andere mensen in de kamer ernaast via een koptelefoon. Daarbij werd verteld hoeveel andere mensen ook deze livestream aan het beluisteren waren. Op een gegeven moment tijdens het gesprek hoorden ze dat de persoon die sprak een epileptische aanval kreeg. Wanneer er niemand anders aan het luisteren was, ging 85% van de mensen die persoon helpen in de kamer ernaast. Bij twee anderen, zakte dit percentage naar 62% en bij vier anderen was het nog maar 31%. Laat staan wat er gebeurt als er iemand op een groot plein flauwvalt, bijna iedereen zal denken dat een ander diegene wel gaat helpen. Feit is, als iedereen dat denkt, werkt het niet...

De laatste twee stappen in het model gaan over of iemand de hulp kan bieden die er nodig is en of ze dan besluiten het daadwerkelijk te doen. Dat gaat vaak niet meer zo mis. Het meest zorgopwekkende is toch echt stap 3. Nu we weten dat het gevoel van verantwoordelijkheid een probleem kan vormen, hoe lossen we het op?

Natuurlijk als omstander weet jij nu dat je het best "gewoon" zelf die persoon kan helpen, of je er nu veel verstand van hebt of niet. Als jij er naartoe gaat, is de drempel voor anderen lager. Als persoon die hulp nodig heeft, kan je een aantal dingen doen:
1. Het persoonlijk maken, zorg dat je één persoon aanwijst om 112 te bellen, die persoon heeft nu zeker de verantwoordelijkheid
2. Duidelijk maken wat er aan de hand is, dit voorkomt dat het misgaat bij stap 1 of 2.
3. Concreet zeggen wat er moet gebeuren, dan krijgen mensen dat vertrouwen dat ze wel kunnen helpen
4. Laat zien dat je bij de groep hoort. Je wordt nog altijd sneller geholpen als je deel van de groep bent die langs je loopt, een man in pak zal sneller geholpen worden in de lobby van een grote firm dan een oudere vrouw.

Heel erg bedankt voor het lezen! Ik hoop dat jullie het wat vonden, liefs Sas.