De bonobo is een mensaap en van alle diersoorten het meest verwant aan de mens. Vandaag zal ik jullie uitleggen waarom hij zo op ons lijkt en wat er nog meer speciaal is aan dit dier.

Heel lang werd gedacht dat de bonobo ook een chimpansee was, ze lijken immers erg op elkaar. Toch was het Frits Portielje, een Nederlandse etholoog, opgevallen dat één chimpansee, tevens de populairste in die tijd, veel kleiner was dan de anderen in de dierentuin Artis. Hij sprak hier zijn vermoedens over uit, net als een aantal andere ethologen in die tijd. In 1929 werd de bonobo als afzonderlijke soort erkend en een uitgebreidere beschrijving hierover volgde in 1933, minder dan honderd jaar geleden. Net op tijd, zou je kunnen zeggen, want de bonobo is een bedreigde diersoort. Hij leeft op dit moment enkel nog in de Congolese regenwouden, gelegen in de Democratische Republiek Congo in Afrika. Door het verdwijnen van regenwouden, de stroperij en de instabiele economie van de Democratische Republiek Congo is het dier sinds 2008 bedreigd. In Nederland is het dier alleen te vinden in Apenheul en het Ouwehands Dierenpark. Ze doen daar mee aan het Europese fokprogramma, waardoor een gezonde populatie kan worden gehouden.

Bonobo's leven in grote groepen van dertig tot wel honderdtwintig apen en ze kunnen in gevangenschap zestig jaar oud worden. Hoe oud ze worden in het wild wordt geschat op veertig jaar. Over de bonobogroepen heeft/hebben een of meerdere vrouwtjes de leiding, afhankelijk van hoe groot de groep is. Bij grote groepen werken de vrouwtjes samen om de fysiek sterkere mannen de baas te blijven. Grappig aan deze dieren is dat ze soms ook met seks conflicten oplossen of vriendschappen afsluiten. Binnen één groep hebben ze eigenlijk allemaal een open relatie met elkaar. Alleen een moeder doet niets met haar zoon. Dochters verlaten de groep als ze vruchtbaar worden (bij een leeftijd van ongeveer negen jaar), dus dat gebeurt ook niet. Zij sluiten zich dan aan bij een nieuwe groep waar ze weer lekker los kunnen gaan. 

Het voornaamste wat bonobo's eten zijn vruchten, bladeren en bloemen. Je zou daarom zeggen dat ze vegetarisch zijn, maar dat klopt niet. Ongeveer 1% van hun dieet bestaat uit dieren. Het komt af en toe dus wel eens voor dat ze hun dieet toch aanvullen met kleine hertjes of andere prooidieren. Er is zelfs één keer vastgelegd dat bonobo's een net overleden jong van hunzelf opaten in 2008. 

Aan het begin van dit artikel noemde ik al even dat de bonobo het dier is wat het meeste op de mens lijkt. In 2012 is het genoom van de bonobo onderzocht. Het genoom is een verzamelnaam van alle genen, hieruit bleek dat de chimpansee en de bonobo op genetisch vlak ongeveer op gelijke afstand van de mens staan. Echter toonde een Amerikaans onderzoek in 2017 aan dat de spieren van bonobo's meer op die van mensen lijken dan die van chimpansees. Verder zijn er ook verschillen in het gedrag: chimpansees zijn gewelddadiger en bonobo's socialer. Nu hangt dat nog af van over welk mens je het hebt, maar over het algemeen zijn mensen wel sociaal (;. Bovendien zijn bonobo's ook een van de weinige dieren die voor de lol seks hebben en dat doen mensen (vaak) ook.