Hoor jij ook wel eens een piepje in je oor na bijvoorbeeld het bezoeken van een festival of concert? Vandaag wil ik het met jullie hebben over persoonlijk één van mijn grootste angsten: tinnitus.
Wat is tinnitus? Tinnitus is een vorm van gehoorschade. Je hoort geluiden, zonder dat iemand anders deze hoort. De geluiden komen dus van binnenaf; vanuit je eigen oor. Deze geluiden kunnen voor ieder persoon met tinnitus anders zijn: sommige mensen horen een soort van piepende toon, andere mensen horen een soort van hartslag. Voor sommige mensen is het geluid dat tinnitus veroorzaakt constant, voor anderen komt het in vlagen. Voor sommige mensen is het geluid wat tinnitus veroorzaakt constant, bij anderen komt het in vlagen. Ongeveer één op de drie mensen hoort wel eens een kort piepje in hun oor, wat vervolgens wegtrekt. In Nederland zijn er ongeveer twee miljoen mensen die écht last hebben van tinnitus. Tien procent heeft er behoorlijk wat last van, en enkele tienduizenden mensen daarvan hebben zoveel last van deze aandoening, dat er sprake is van psychosociale problemen.
Objectieve versus subjectieve tinnitus Tinnitus kent twee verschillende vormen: objectief en subjectief. De meest voorkomende vorm is subjectief. Dat houdt in dat je geluiden hoort die alleen jij hoort. Je buitenstaanders kunnen deze geluiden niet horen. Bij objectieve tinnitus is daar wél sprake van. Buitenstaanders kunnen deze geluiden soms 'meten'. Deze vorm van tinnitus komt echter zelden voor.
Pulserende tinnitus Je hebt last van pulserende tinnitus wanneer je een hartslag in (een van) je oren voelt. Deze vorm van tinnitus komt maar bij 1% van de tinnituspatiënten voor. Pulserende tinnitus wordt niet veroorzaakt door het verslechteren van je gehoor, maar door de bloedvaten en spieren rondom het oor.
Disco-tinnitus Een andere vorm van tinnitus is de zogenoemde 'disco-tinnitus'. Deze vorm ontstaat wanneer het oor een lange tijd is blootgesteld aan hard geluid in bijvoorbeeld een disco of club. Vooral als je eenmaal terug in een rustige ruimte bent, kan je last krijgen van het horen van een piep of suis. Meestal trekt dit geluid na een tijd weg, maar bij regelmatig lange blootstelling aan hard geluid kan het helaas zo zijn dat dat niet meer het geval is.
Oorzaken van tinnitus De meest bekende oorzaak van tinnitus onder onze leeftijd is waarschijnlijk de vorm die ontstaat na de lange blootstelling met hard geluid. Dit is echter absoluut niet de enige oorzaak van tinnitus, er zijn namelijk ongeveer 400 oorzaken voor tinnitus! Toch is geluid in de meeste vormen van tinnitus de boosdoener. Daarnaast zorgen een oorinfectie, een chronische middenoorontsteking of de ziekte van Menière ook vaak voor tinnitus. Toch wil ik de vorm van tinnitus die door geluid veroorzaakt wordt iets verder onder de loep nemen; puur om het feit dat dit (onder onze leeftijdsgroep) de meest voorkomende variant is. Bij tinnitus ontstaan door geluid is er sprake van gehoorschade. De fijne haarcellen, die zich in het slakkenhuis van het oor bevinden, zijn door het lawaai kapot gegaan. Het oor wordt hierdoor minder goed in het onderscheiden van geluiden. Deze haarcellen zijn niet te herstellen; wat kapot is, is kapot. Tinnitus voorkomen Wanneer je een vorm van tinnitus hebt die door een fysieke aandoening tot stand is gekomen, valt er natuurlijk weinig te voorkomen. Wel kan je je voor de meest voorkomende variant van tinnitus (die door teveel geluid) een aantal dingen doen om je oren te beschermen: > Het allerbelangrijkste is natuurlijk om oordoppen te dragen op plekken waar het geluid erg hard staat (denk aan in clubs met uitgaan of op een festival). Zorg hierbij voor goede oordoppen die goed aansluiten op jouw oren. Je kan liever één keer in goede oordoppen investeren dan blijven rondlopen met die goedkope oordopjes van 2 euro, die jouw oren eigenlijk helemaal niet zo goed beschermen als je denkt. > Neem als je ergens bent waar zich veel hard geluid bevindt soms even een pauze. Loop even naar buiten uit de club of neem een eetpauze op een festival. > Als je (net zoals ik) iemand bent die eigenlijk de gehele dag door oordopjes draagt, zorg er dan voor dat je niet de hele dag lang naar muziek luistert op een te hoog volume. Zorg voor een volumebegrenzer op bijvoorbeeld je telefoon.
Omgaan met tinnitus Tinnitus valt nooit meer volledig op te lossen. Echter zijn er wel een aantal manieren om ervoor te zorgen dat het leven met tinnitus iets makkelijker wordt. Vooral wanneer je last hebt van 'lichte' tinnitus, kunnen er een aantal dingen helpen. Zo is het vooral belangrijk om afleiding te zoeken. Door te focussen op je tinnitus, wordt deze alleen maar vervelender. Het is hetzelfde principe als met een tikkende klok; wanneer je je focust op het tikkende geluid, zal dit na een tijdje heel erg vervelend worden. Zo werkt het ook met de piep in je oor. Verder zijn er tegenwoordig voor tinnitus speciale hoorapparaten, die het spraak- en omgevingsgeluid versterken, waardoor je automatisch minder gefocust bent op de tinnitus. Ook bestaan er zogenaamde tinnitusmaskeerders. Een maskeerder lijkt op een gehoortoestel en produceert ruis. Het kan er hiermee voor zorgen dat voornamelijk de hoge pieptonen van tinnitus draaglijker worden. Deze gehoortoestellen worden tevens niet aangeraden om constant te gebruiken, het is en blijft uiteindelijk het beste om zelf te leren omgaan met het geluid wat tinnitus produceert.