Aantal (bekende) manen: 63
Rotatieperiode (een dag) – 9 uur en 50 minuten
Omlooptijd (een jaar) – 4332,71 dagen (11,86 jaar)
Diameter – 142.984 km
Vernoemd naar de Romeinse oppergod Jupiter.

Na Mars komt Jupiter, het is de vijfde planeet vanaf de zon gezien. Het is ook de grootste planeet in ons zonnestelsel. In tegenstelling tot de vorige vier planeten die terrestrische planeten waren (oppervlak bestaat uit vaste stoffen) is Jupiter een gasreus, dat betekent dat het oppervlak van Jupiter niet uit vaste stoffen bestaat. De bovenste wolkenlagen van Jupiter hebben een temperatuur van -120 °C, maar zodra je verder naar beneden gaat wordt de temperatuur snel warmer. Zo is op 3.000 km diepte de temperatuur 5500 °C. De temperatuur van het oppervlak ligt rond de 2000 °C.

Jupiter is qua warmte ook een beetje eigenaardig. Normaal absorberen planeten warmte van de zon en stralen ze dat weer terug, maar Jupiter straalt twee keer zoveel warmte uit als dat het ontvangt. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat het oppervlakte afkoelt, hierdoor neemt de temperatuur in de hele gasbol af, maar ook de druk. De planeet wordt dan kleiner en daarbij komt energie vrij in de vorm van warmte. Hierdoor krimpt de planeet ongeveer 2cm per jaar. Hierdoor was Jupiter toen hij ontstond veel warmer en twee keer zo groot.

Verder is Jupiter bekend om zijn ‘Rode Vlek’. Deze rode vlek is al enkele honderden jaren zichtbaar en is drie keer zo groot als de aarde. De vlek neemt echter wel langzaam in grootte af, maar of dit een schommeling is of dat de vlek uiteindelijk volledig zal verdwijnen is niet bekend. Wat de rode vlek is, weten we ook niet precies, maar er wordt gedacht dat het een enorme storm is. Meer van dergelijke verschijningen zijn er ook, maar dan kleiner en lichter van kleur.

Sinds begin jaren ’70 hebben we verschillende ruimtesondes naar Jupiter gestuurd. De eerste was Pioneer 10, hij werd in maart 1972 gelanceerd en ruim een jaar later in december 1973 vloog hij langs Jupiter op een afstand van 130.000 km.

Aantal (bekende) manen: 65
Rotatieperiode (een dag) – 10 uur en 14 minuten
Omlooptijd (een jaar) – 10.757,73 dagen (29,46 jaar)
Diameter – 120.536 km
Vernoemd naar de Romeinse god Saturnus, god van de landbouw.

De zesde planeet in ons zonnestelsel is Saturnus. Deze planeet is net zoals Jupiter een gasreus. Alle gasreuzen hebben een systeem van ringen, maar dit werd pas eind van de 20e eeuw ontdekt. Bij Saturnus was dit al veel eerder waargenomen, omdat de ringen heel erg opvallend zijn. Ook heeft Saturnus een opvallend lage dichtheid, als je een bak water zou hebben waar Saturnus in zou passen, dan zou de planeet blijven drijven.

De ringen van Saturnus werden het eerst gespot door Galileo Galilei, die bij Saturnus drie objecten zag in plaats van één. Hij hield het erop dat het twee ‘handvaten’ waren. Twee jaar later toen hij opnieuw keek, waren de ringen weg en weer twee jaar later waren de ‘handvaten’ weer terug. Een halve eeuw later, toen de telescooptechniek was verbeterd, werd er bevestigd dat het eigenlijk een ring was rondom de planeet. Het laatste inzicht is, is dat die ring eigenlijk talloze afzonderlijke ringen zijn met smalle scheidingslijnen. De ringen bestaan uit ijsblokken, rotsblokken en meteorietstofdeeltjes en zijn slechts 20 meter dik.

In april 1973 werd Pioneer 11 gelanceerd, hij ging op weg naar Saturnus. Zes jaar later in september 1979 kwam de Pioneer 11 tot op wel 21.000 km afstand van Saturnus. Hierdoor kregen we de eerste gegevens en de eerste gedetailleerde foto’s van de planeet.

Aantal (bekende) manen: 27
Rotatieperiode (een dag) – 17 uur en 14 minuten
Omlooptijd (een jaar) – 30.687,15 dagen (84,02 jaar)
Diameter – 51.118 km
Vernoemd naar de god Uranus (Ouranos), de personificatie van de hemel, uit de Griekse mythologie.

In de Oudheid waren er slechts zes planeten bekend, want al de andere planeten kan je met het blote oog zien. Op 13 maart 1781 werd Uranus geïdentificeerd als de zevende planeet. De ontdekking staat op naam van William Herschel.

Met het blote oog is Uranus maar net te zien, maar alleen onder erg gunstige omstandigheden en als je weet waar je moet zoeken. Met een gewone verrekijker zal je Uranus als zwak ‘sterretje’ zien en zelfs met een grote telescoop blijft het niet meer dan een groenachtig schijfje. Niet heel gek dat de planeet nog niet ontdekt was. William Herschel was niet de eerste die de planeet zag overigens, de eerste keer dat de planeet werd gezien was in 1690, het werd alleen als een ster gezien.

Uranus werd lang gezien als een gasreus, net zoals Jupiter en Saturnus, maar er zijn duidelijke verschillen gevonden. Tegenwoordig wordt Uranus tot de ijsreuzen gerekend, maar om van “ijs” te spreken is eigenlijk alsnog niet juist.

Ook heeft Uranus een opvallende eigenschap: de evenaar maakt een hoek van 98° met de baan van de planeet. De Aarde staat ook niet helemaal recht, maar die maakt maar een hoek van 23°. Hierdoor zijn de verschillen tussen de seizoenen veel groter.

Veel ruimtesondes hebben we nog niet naar Uranus gestuurd. Slechts één ruimtesonde is in de buurt van de planeet gekomen: de Voyager 2. Die passeerde in januari 1986 de planeet, maar bleef op een afstand van zo’n 9,1 miljoen km.

Aantal (bekende) manen: 14
Rotatieperiode (een dag) – 16 uur en 6 minuten
Omlooptijd (een jaar) – 60.190 dagen (164,8 jaar)
Diameter – 49.528 km
Vernoemd naar de Romeinse god Neptunus, god van de zee.

Neptunus is de achtste en laatste planeet in ons zonnestelsel. In de baan van Uranus werden onregelmatigheden gevonden die alleen konden worden verklaard als er nog een achtste planeet was. Uiteindelijk vond J. Galle met behulp van berekeningen van Le Verrier de planeet op 23 september 1846.

Wiskundigen Le Verrier (uit Frankrijk) en Adams (in Engeland) berekenden onafhankelijk van elkaar de plaats van deze eventuele achtste planeet. Adams was als eerste, hij stuurde zijn resultaten op naar de sterrenwacht van Greenwich, maar daar wilden ze hem niet helpen en de planeet werd niet gevonden. Le Verrier had meer geluk, J. Galle in Berlijn (degene waarnaar Le Verrier zijn resultaten had opgestuurd) besloot wel een kijkje te nemen en vond de planeet op minder dan één graad afstand van wat Le Verrier had voorspeld.

De planeet is niet met het blote oog te zien, met een verrekijker kun je hem eventueel zien als je weet waar je moet zoeken. Om de planeet als een klein blauw schijfje te kunnen zien heb je al een redelijk grote telescoop nodig.

Neptunus heeft ook nog niet veel bezoek gehad van ruimtesondes. De Voyager 2 passeerde de planeet in augustus 1989, de sonde maakte foto’s van de planeet en de ringen en verliet vervolgens het zonnestelsel.