Forum

De rode wandschilderingen waren het eerste wat ons opviel toen wij de donkere grot binnentraden. Met zaklantaarn in de hand baanden wij ons een weg door het stenen doolhof. Alhoewel het leek of ieder hoekje en gaatje van deze prehistorische grot onderzocht was, vonden wij bij iedere zoektocht toch nog iets nieuws. Een nooit eerder gezien stukje geschiedenis, met mogelijk grote invloed op de wetenschap zoals wij hem nu kenden. Ieder beetje pigment, iedere voetstap in de grond, elk stukje keramiek, bevatte een schat aan informatie. Je wist nooit wanneer een vondst dagen verspilde tijd was of een keerpunt in de archeologie. 
Duizenden scherven waren al uit deze ondergrondse kamers geroofd en onderzocht, miljoenen bronnen van kennis lagen hier nog verborgen.
Hoe dieper wij deze ruimtes betraden, hoe koeler de lucht op onze huid voelde en de opwinding toenam.
‘Heb jij nog van die theorie gehoord?’ Een paar maanden geleden was een these ontwikkeld met de veronderstelling dat neanderthalers in het midden-paleolithicum beschikking hadden over technieken die tot nu toe aan jongere tijden waren toegeschreven. Bewijs voor deze stelling zou een doorbraak zijn in de kennis der oudheden.
‘Wacht, ik zie meer tanden.’ Met latex om mijn vingers raapte ik de gele stukjes bot van de grond. Voorzichtig deponeerde ik de residu’s in heldere plastic zakjes, om deze te sealen met een synthetische strip.

Met grote zorg trok ik mijn overall aan. In de cleanroom waren wij verplicht onze kleding te verruilen voor een steriel-wit werkpak, zodat de radiometrische dateringen een zo accuraat mogelijke uitkomst zouden bieden. Toen wij met een elektronenmicroscoop de tanden hadden onderzocht, kwamen wij tot de ontdekking dat hier in gaatjes zaten, met in één van hen een stukje touw van middelbare grootte. Het stukje geweven plantenweefsel van 0,7 millimeter lang werd nu gedateerd aan de hand van koolstofdatering. Met een betrouwbare uitslag tot zestigduizend jaar geleden was de kans op mislukking minimaal.
‘Er wordt geen C veertien geconstateerd.’ Met een frons op mijn voorhoofd bekeek ik de uitslag nog een maal. Een minimale hoeveelheid koolstof duidde een maximale ouderdom aan. Dit stukje geweven touw moest dus wel ouder zijn dan zestigduizend jaar.
‘Dit is ons bewijs, hiermee laten we de geschiedenis zoals wij hem tot nu toe kennen op zijn kop staan!’
Uit een tweede test moest blijken hoe oud de vezels dan echt waren, door middel van een isotoop met een hogere halfwaardetijd konden wij van oudere organische materialen de leeftijd bepalen. De elementen uit het periodiek systeem vormden een scheikundige puzzel. Palladium met in zijn kern 231 neutronen en plutonium 239 neutronen vormden geschikte kandidaten voor dit onderzoek, leidend tot een verrassende uitkomst. Na de proef in triplex te hebben uitgevoerd kwamen wij tot een verbazingwekkende conclusie.
‘Weet je heel zeker dat er geen verontreinigingen hebben plaatsgevonden?’ ‘Dezelfde uitkomst in drie afhankelijke onderzoeken zou dan onmogelijk zijn.’ Op het computerscherm was, in grote, zwarte cijfers, het getal negentigduizend afgebeeld.