ARTIKEL // Leven na de gevangenis |
Bonjo is de belangenorganisatie voor gedetineerden en ex-gedetineerden. Zij zetten zich in voor de re-integratie en resocialisatie van ex-gedetineerden, zorgen ervoor dat gedetineerden in contact blijven met de buitenwereld terwijl ze in detentie zitten en zetten zich in voor een eerlijker gevangenissysteem. Zo zetten ze zich in voor iedereen die iets met detentie te maken heeft. Door: Femke Straub De naam van de organisatie was ooit ‘Belangenoverleg Niet-justitie gebonden Organisaties’. Dit is de naam die in veel officiële stukken nog teruggevonden kan worden. “We vonden die naam wat veel woorden en weinig zeggend, dus toen is het Bonjo geworden,” vertelt Jaap Brandligt, woordvoerder van Bonjo. “We werken met 60/61 aangesloten organisaties en hebben zo’n 1600 vrijwilligers.” Deze vrijwilligers zetten zich dagelijks in voor de organisatie, binnen en buiten de gevangenis. Het doel Bonjo is er om gedetineerden te helpen, maar volgens Brandligt is dat nog niet alles. “We zijn er dus ook voor niet-gedetineerden, die met detentie te maken hebben op de een of andere manier.” De aangesloten organisaties zoeken samen met de vrijwilligers gedetineerden, en praten met hen. Zo houden de gedetineerden contact met de buitenwereld. Daarnaast zorgen de vrijwilligers soms voor (tijdelijke) huisvesting voor ex-gedetineerden en begeleiden ze hen om weer binnen de boot te komen. “Hier hebben we weer contact met elkaar op een andere manier. Dit wordt gedaan door de aangesloten leden.” Naast deze werkzaamheden, houden de leden van Bonjo zich ook bezig met de ‘Buddy projecten’. “Dat zijn leden die mensen buiten begeleiden als het nodig is om de weg te vinden in de boze buitenwereld.” Een gedeelte van de vrijwilligers zet zich hiervoor in binnen de gevangenis, anderen doen dit daarbuiten. Dit is een belangrijke bezigheid voor de organisatie, omdat de gedetineerden na hun detentie dan zo snel mogelijk weer deel uit kunnen maken van de samenleving. Na hun tijd uitgezeten te hebben, is het tijd voor de ex-gedetineerden om weer mee te draaien in de buitenwereld. De leden van Bonjo zetten zich in voor de ex-gedetineerden door activiteiten te organiseren na detentie, om onder andere te leren rond te komen. “Mensen kunnen zich melden om een huis te vinden of om iets te doen met relaties, zodat mensen werk hebben, wonen en ook nog een relatie te kunnen opbouwen. Voorlichting Bonjo gaat nog een stapje verder dan alleen het helpen van gedetineerden en ex-gedetineerden. “We zijn er ook voor het menselijker maken van het detentiesysteem.” Volgens Brandligt gaat het niet altijd goed in de gevangenissen. “Het gevangeniswezen is te intensief. Teveel gericht op straffen en niet op mensen helpen.” Om hier iets aan te doen, proberen de leden van Bonjo zoveel mogelijk mensen op de hoogte te stellen van de problemen binnen de gevangenissen. Dit doen ze door middel van voorlichtingen. “Dat doen we op basisscholen, universiteiten en hogescholen.” Volgens Brandligt zijn de voorlichtingen essentieel. “We vinden het heel belangrijk dat mensen nadenken over wat detentie voor de samenleving betekent en voor de mensen in detentie.” De voorlichtingen zijn heel verschillend. “Bij een basisschool vertel je een ander verhaal dan wanneer je het op een hogeschool doet. Dat verschil zit in de inhoud en de toonzetting, je vertelt een kind wat anders dan je studenten vertelt.” Corona Het coronavirus heeft veel invloed op de werkzaamheden van Bonjo. “We kunnen niets meer. Zolang de gevangenissen dicht zijn, lossen we niets op. We hebben nu het probleem dat onze vrijwilligers niet kunnen doen zouden willen doen, namelijk met gedetineerden contact hebben. Als we niet binnen kunnen komen, dan kunnen we ook niet helpen.” Volgens Brandligt is het te vergelijken met verzorgingshuizen: bij drie gevangenissen in Nederland is het nu mogelijk om als gedetineerde met familie of vrienden achter plexiglas te kunnen praten. “Het is hopen en bidden dat het weer open gaat en we ons werk weer kunnen doen.” Zodra de gevangenissen weer open zijn kan Bonjo weer doorgaan met waar het voor is opgericht: laten zien dat detentie niet het einde is. |