Matroesjka poppen zijn houten poppetjes uit Rusland. Het zijn meestal tussen de vier en tien poppetjes die steeds kleiner worden in formaat en allen in elkaar passen.
De eerste Matroesjka set was gemaakt in 1890 door Vasily Zvyozdochkin en Sergey Malyutin. Het waren zes vrouwen gekleed in een sarafan, een traditionele Russische jurk, een jongen en een baby. Sergey Malyutin werkte als een schilder bij Savva Mamontov. De vrouw van Savva Mamontov had de poppen gepresenteerd op de Exposition Universelle in Parijs in 1900. Het speelgoed verdiende een bronzen medaille en hierna werden de poppen verspreid over de hele wereld.
Nog altijd is het traditie om de buitenste pop als vrouw te beschilderen en alle poppen volgens één overkoepelend thema te schilderen. Oorspronkelijk waren de thema´s mensen in traditionele kleding, zoals de sarafan, of sprookjes, maar in de twintigste eeuw zijn deze thema’s breder geworden. Er zijn bijvoorbeeld Matroesjka poppen gemaakt van Russische leiders en andere beroemde mensen. Meerdere versies van de Russische leiders als Matroesjka poppen zijn bekend, maar de bekendste versie bevat tien leiders, namelijk Vladimir Putin, Boris Yeltsin, Mikhail Gorbachev, Leonid Brezhnev, Nikita Khrushchev, Joseph Stalin, Vladimir Lenin, Nicholaas II, Catherina II en Peter de Grote.
Ook worden de Matroesjka’s metaforisch gebruikt: een object binnen eenzelfde object. Net zoals een ui, wanneer je de buitenste laag schil eraf pelt, heb je weer eenzelfde soort ui. Het is staat bekend als het Engelse ‘Matryoshka Principle’.
Tegenwoordig kan je online allerlei soorten Martoesjka’s bestellen, waaronder ook de blanco variant. Deze kan je zelf beschilderen en dit is iets wat ik zelf graag zou willen proberen. Deze zal met mijn gebrekkige schildertalent zeker niet zo mooi worden als de variant die wij al thuis in de kast hebben staan, maar proberen is altijd mogelijk.